Super Hit Reality Show BIG BOSS: ‘बिग बॉस’ च्या जगात…

Super Hit Reality Show BIG BOSS: सध्या बिग बॉसची सगळीकडेच चर्चा आहे. कोणता स्पर्धक टिकणार, कोण बाहेर पडणार, कोणाला बोलणी खावी लागणार, कोणाचं लफड कानावर पडणार आणि त्या बिग बॉसच्या घरातील अगणित गॉसिप्स आपल्या कानावर पडत असतात. हिंदी आणि मराठीसह हा शो (Reality Show BIG BOSS) इतरही भारताच्या अनेक प्रादेशिक भाषांमध्ये प्रसारित होतो. सलमान खान, कारण जोहर, महेश मांजरेकर, कमल हासन, मोहनलाल, सूर्या असे मनोरंजनसृष्टीतील मातब्बर लोक या कार्यक्रमाचं सूत्रसंचालन करतात. आज जाणून घेऊया या शो बद्दल.

डच रिऍलिटी शो

भारतात ‘बिग बॉस’ या नावाने सुरु असलेला हा रिऍलिटी शो एका डच रिऍलिटी शो वर आधारित आहे. या डच कार्यक्रमाचे मूळ नाव आहे ‘बिग ब्रदर’ असे आहे. नेदरलँड्समध्ये जॉन दे मोल यांनी सर्वप्रथम हा कार्यक्रम सुरू केला. या शो मध्ये भारतीय कलाकार शिल्पा शेट्टीने २००७ साली या शो मध्ये भाग घेतला होता आणि त्यात ती विजेती ठरली होती.

३ महीने काही स्पर्धक एका घरात एकत्र राहणार ही संकल्पना सगळ्यांसाठीच नवीन होती. पेन, पेपर, टीव्ही, मोबाइल, इंटरनेट, घडयाळ या सगळ्या सुखसुविधा नसतानाही हे स्पर्धक या घरात कसे टिकून राहतात याची परीक्षा घेणारा कार्यक्रम म्हणजे ‘बिग ब्रदर’. शिवाय दर आठवड्याला यातील एक खेळाडू घराबाहेर जाणार त्यामुळे हा खेळ अधिकच रंजक होत जातो.

Reality Show BIG BOSS: संकल्पना

घरात राहणाऱ्या स्पर्धकांचा बाहेरच्या जगाशी संबंध पूर्णपणे बंद केलेला असतो आणि बिग बॉसच्या या घरातील खेळ सारा देश कॅमेराच्या माध्यमातून लाईव्ह बघत असतो. दर आठवड्याला वोटिंगच्या सहाय्याने एक स्पर्धक यातून बाहेर पडतो आणि जो शेवटपर्यंत या घरात टिकून राहील तो या कार्यक्रमाचा विजेता घोषित करण्यात येतो. ‘बिग बॉस’ (Reality Show BIG BOSS) हा भारतातील एक वादग्रस्त कार्यक्रम आहे ज्याची सतत चर्चा होत असते, शिवाय TRP च्या शर्यतीत या कार्यक्रमाने सासू सुनेच्या मालिकांनाही केव्हाच मागे टाकलं आहे.

बिग बॉस (Reality Show BIG BOSS) हा डच रिऍलिटी शो बिग ब्रदरवर आधारित भारतीय रिऍलिटी टेलिव्हिजन गेम शो फ्रँचायझी आहे. याची निर्मिती एन्डेमोल शाइन इंडियाने व्हायकॉम18 आणि डिस्ने स्टारद्वारे केली आहे. त्यानंतर, शोच्या विविध आवृत्त्या OTT प्लॅटफॉर्म Voot आणि Disney+ Hotstar द्वारे आंतरराष्ट्रीय स्तरावर उपलब्ध केल्या जातात.

बिग बॉसची सुरुवात मुळात हिंदी भाषेत झाली होती आणि ती कन्नड, बंगाली, तमिळ, तेलगू, मराठी आणि मल्याळमसह भारतीय उपखंडात बोलल्या जाणार्‍या सात भाषांमध्ये वाढवण्यात आली आहे.

सात भाषेतला शो

भारतीय उपखंडात बोलल्या जाणार्‍या वेगवेगळ्या भाषांमध्ये या शोच्या सात आवृत्त्या आल्या आहेत. फ्रँचायझीचा पहिला शो बिग बॉस हा हिंदीमध्ये होता जो 2006 मध्ये सोनी टीव्हीद्वारे डेब्यू झाला आणि सीझन 2 पासून तो कलर्स टीव्हीवर गेला आणि सुरूच आहे. 2013 मध्ये, फ्रँचायझीने कलर्स कन्नड आणि बंगालीद्वारे ई टीव्ही बांग्ला द्वारे कन्नडमध्ये आपली उपस्थिती वाढवली, नंतर कलर्स बांग्ला असे नाव देण्यात आले. 2017 मध्ये, स्टार विजय द्वारे तामिळमध्ये आणि स्टार मा द्वारे तेलुगुमध्ये त्याची उपस्थिती वाढवली. 2018 मध्ये, ते कलर्स मराठीच्या माध्यमातून मराठीत आणि एशियानेटच्या माध्यमातून मल्याळममध्ये आले.

याच काऱ्यक्रमाला भारतीय स्वरूप देऊन २००६ सोनी टीव्हीवर ‘बिग बॉस’ (Reality Show BIG BOSS) या नावाने आगळ्यावेगळ्या कार्यक्रमाला सुरुवात झाली. सुरुवातीला प्रथम यात केवळ बॉलिवूड सेलिब्रिटीजनाच सामील करून घेतलं जायचं, पण मग नंतर विविध क्षेत्रातील लोकांनाही यात स्पर्धक म्हणून घ्यायला सुरुवात झाली. पहिल्या सीझनचं सूत्रसंचालन अभिनेता अर्शद वारसी याने केलं, त्यानंतर शिल्पा शेट्टी, अमिताभ बच्चन, संजय दत्त यांनीही ‘बिग बॉस’चं सूत्रसंचालन केलं. अखेर गेली काही वर्षं बॉलिवूड अभिनेता सलमान खान याचं सूत्रसंचालन करत आहे.

Reality Show BIG BOSS: सुरवात

सर्वप्रथम या कार्यक्रमाचे हक्क सोनीकडे होते, पण नंतर या कार्यक्रमाच्या रचनेत होत गेलेले बदल यामुळे शोचे निर्माते आणि सोनी टेलिव्हिजन यांच्यात काही कुरबुरी झाल्याचं समोर आलं होतं. त्यानंतर हा कार्यक्रम कलर्स टेलिव्हिजन या वाहिनीवरुन प्रसारित होऊ लागला. हिंदी, बंगाली, तमिळ, तेलुगू, कन्नड, मल्याळम या ६ भाषांमध्ये हा कार्यक्रम सादर होतो. कार्यक्रमाची रचना आहे तशीच आहे केवळ प्रत्येक राज्यात दाखवले जाणार असल्याने काही छोटेसे बदल याच्या संकल्पनेत करण्यात आले आहेत.

सुरुवातीच्या सीझनमध्ये केवळ सेलिब्रेटींना हाऊसमेट म्हणून निवडण्यात आले असले तरी, शोच्या हिंदी, कन्नड, तेलुगू आणि मल्याळम आवृत्तीच्या नवीनतम सीझनमध्ये शोमध्ये उपस्थित राहण्यासाठी सामान्य लोकांच्या सदस्यांची निवड करण्यात आली आहे.

संकल्पना

बिग बॉस मधील स्पर्धकांना ‘हाऊसमेट्स’ म्हंटले जाते. वेगवेगळ्या क्षेत्रातले मान्यवर इथे एका घरात एकत्र येतात आणि १०० दिवस घालवतात. हे स्पर्धक बाहेरील जगापासून अलिप्त असलेल्या खास बांधलेल्या घरात एकत्र राहतात. घरातील सदस्यांना मतदान केले जाते, सामान्यत: साप्ताहिक कार्याच्या आणि वागणुकीच्या आधारावर, जोपर्यंत फक्त एक शिल्लक राहतो आणि रोख बक्षीस जिंकत नाही. घरात राहताना, स्पर्धकांचे थेट टेलिव्हिजन कॅमेरे तसेच वैयक्तिक ऑडिओ मायक्रोफोनद्वारे सतत निरीक्षण केले जाते.

हा कार्यक्रम स्क्रिप्टेड बॅक-टू-बेसिक वातावरण, बेदखल करणे, साप्ताहिक टास्क, बिग बॉसने सेट केलेल्या स्पर्धा आणि “कन्फेशन रूम” या तंत्रांवर अवलंबून आहे जेथे घरातील सदस्य बिग बॉसशी संवाद साधतात आणि घरातून बाहेर काढू इच्छिणाऱ्या घरातील सदस्यांना नॉमिनेट करतात. . त्यानंतर सर्वाधिक नामांकन असलेल्या घरातील सदस्यांची घोषणा केली जाते, आणि दर्शकांना एसएमएसद्वारे किंवा ऑनलाइन सोशल मीडियाद्वारे आणि स्मार्टफोन अॅप्लिकेशन्सद्वारे मतदान करण्याची संधी दिली जाते ज्याला ते बेदखल होण्यापासून वाचवू इच्छितात. शेवटच्या व्यक्तीला विजेता घोषित केले जाते.

स्पर्धकांना घरकामात भाग घेणे आवश्यक आहे आणि त्यांना बिग बॉस म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या सर्वव्यापी प्राधिकरणाद्वारे कार्ये नियुक्त केली जातात. कार्ये टीमवर्क क्षमता आणि घरातील सदस्यांच्या सामुदायिक भावना तपासण्यासाठी डिझाइन केल्या आहेत. लक्झरी बजेट हा पुरवठा केलेल्या जीवनावश्यक वस्तूंव्यतिरिक्त लक्झरी खाद्यपदार्थ खरेदी करण्यासाठी साप्ताहिक भत्ता आहे जो नियुक्त केलेल्या कार्यांच्या परिणामांवर अवलंबून असतो.

हे ही वाचा: रितेश देशमुखचा ‘वेड’

निर्मिती

बिग बॉस हे नेदरलँड्समध्ये जॉन डी मोल ज्युनियर यांनी तयार केलेले बिग ब्रदरचे हिंदी भाषेतील रूपांतर आहे, जे मुख्यत्वे एंडेमोल शाइन ग्रुपच्या मालकीच्या सेलिब्रिटी बिग ब्रदर मॉडेलवर आधारित आहे. या शोला बिग बॉस असे नाव देण्यात आले आणि सीझन एक ते चार आणि सहा ते बारा या सीझनसाठी लोणावळा येथे, पाचव्या सीझनसाठी कर्जतमध्ये आणि तेराव्या सीझनपासून गोरेगावमध्ये शोसाठी घर बांधण्यात आले.

बिग बॉसने 2006 मध्ये सोनी टीव्हीद्वारे अर्शद वारसी होस्ट म्हणून टेलिव्हिजनवर पदार्पण केले. बिग ब्रदर 5 मध्ये शिल्पा शेट्टी विजेती म्हणून उदयास आल्यानंतर आणि बिग बॉसच्या दुसऱ्या सत्रात वारसीच्या जागी होस्ट म्हणून शोला लोकप्रियता मिळाली. दुसऱ्या सीझनपासून, शोचे प्रसारण वायाकॉम 18 च्या कलर्स टीव्हीवर हलवले गेले. तिसऱ्या सीझनसाठी अमिताभ बच्चन (Amitabh Bachchan) यांनी अनुक्रमे शो होस्ट केला आणि चौथ्या सीझनपासून सलमान खान होस्ट म्हणून काम करत राहिला, तर संजय दत्तने सलमान खानसोबत पाचव्या सीझनचे होस्ट केले. मुख्य होस्ट सलमान खानच्या अनुपस्थितीत फराह खानने आठव्या सीझनचा ‘स्पिन ऑफ’ सीझन होस्ट केला.

Reality Show BIG BOSS चा विस्तार

भारतीय प्रेक्षकांमध्ये या शोची स्वीकृती आणि यशामुळे इतर भारतीय भाषांमध्ये त्याचा विस्तार होण्याचा मार्ग मोकळा झाला. 2013 मध्ये सहाव्या हंगाम संपल्यानंतर, ETV नेटवर्कद्वारे एन्डेमोलने कन्नड आणि बंगाली रूपांतरे तयार केली. सुदीपने कन्नड आवृत्तीचे सूत्र संचालन केले. मिथुन चक्रवर्ती आणि जीत यांनी अनुक्रमे बंगाली आवृत्ती होस्ट केली. हिंदी प्रमाणेच कन्नड आवृत्ती दरवर्षी पुढील सीझनसह चालू राहिली, तर ती झटपट हिट झाली आणि बंगाली आवृत्तीने सहा वर्षांत फक्त दोन हंगाम पूर्ण केले आणि ते तितकेसे यशस्वी झाले नाहीत.

2017 मध्ये, हिंदीमध्ये दहा सीझन, कन्नडमध्ये चार सीझन आणि बंगालीमध्ये दोन सीझन पूर्ण झाल्यावर, एंडेमोल शाइन इंडियाने स्टार इंडियासोबत शोच्या तमिळ आणि तेलुगू आवृत्त्या तयार करून दक्षिण भारतात आपली उपस्थिती वाढवली. तमिळ आवृत्ती कमल हासन यांनी होस्ट केली होती. तेलुगू आवृत्तीची सुरुवात ज्युनियर एनटीआर बरोबर यजमान म्हणून झाली, नंतर दुसऱ्या सत्रात नानीने यजमानाची जागा घेतली आणि तिसऱ्या सत्रापासून नागार्जुन अनुक्रमे यजमान म्हणून चालू ठेवले.

2018 मध्ये, वायाकॉम 18 अंतर्गत शोचे मराठीत रुपांतर करण्यात आले आणि महेश मांजरेकर यांनी होस्ट केले. पुढील भाषा रूपांतर हे मल्याळम होते, जे स्टार इंडियाने निर्मित केले होते आणि मोहनलाल यांनी होस्ट केले होते. नंतर 2021 मध्ये बिग बॉस OTT नावाची दुसरी आवृत्ती स्वीकारण्यात आली आणि या शोचे सूत्र संचालन करन जोहरने केले होते आणि हा सीजन Voot वर प्रसारित करण्यात आला होता.