Vande Bharat Train in Kashmir : काश्मीर हे पृथ्वीवरचे स्वर्ग म्हणूनही ओळखले जाते. तिथे खराब हवामानामुळे बऱ्याचदा रस्ते आणि हवाई मार्ग बंद होतात, त्यामुळे अनेक वेळा देशाच्या इतर भागांशी काश्मीरचा संपर्क तुटतो. भारतीय रेल्वे आता हे आव्हान पेलण्यासाठी जम्मू ते श्रीनगर हा रेल्वे मार्ग तयार करीत आहे, जेणेकरून अवघ्या काही तासांत तुम्ही जम्मूहून काश्मीरमध्ये पोहोचू शकाल. उधमपूर-श्रीनगर-बारामुल्ला रेल्वे लिंक प्रकल्पाचे (USBRL) काम डिसेंबर २०२३ किंवा जानेवारी २०२४ पर्यंत पूर्ण होईल, असे रेल्वे मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी सांगितले. त्यानंतर वंदे भारत ट्रेनही जम्मू ते श्रीनगर अशी धावणार आहे.
काश्मीरला संपूर्ण भारताशी रेल्वेमार्गाने जोडण्याची पंतप्रधान नरेंद्र मोदींची महत्त्वाकांक्षी योजना
काश्मीरला संपूर्ण भारताशी रेल्वेमार्गाने जोडण्याच्या पंतप्रधान नरेंद्र मोदींच्या महत्त्वाकांक्षी योजनेवर वेगाने काम सुरू आहे. रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी नुकतीच त्या स्थळाला भेट दिली आणि तेथील पूल आणि रेल्वे ट्रॅकची पाहणी केली. या रेल्वे मार्गावर जगातील सर्वात उंच रेल्वे पूल बांधला जात आहे, जो चिनाब नदीच्या पायथ्यापासून सुमारे 359 मीटर उंच असेल. ही उंची पॅरिसमध्ये बांधलेल्या आयफेल टॉवरपेक्षा जास्त आहे. यापूर्वी, जगातील सर्वात उंच रेल्वे पूल चीनमध्ये उपस्थित होता, ज्याची उंची 275 मीटर आहे.
Vande Bharat Train : वंदे भारत ट्रेन लवकरच काश्मीर मध्ये
वंदे भारत ट्रेन या वर्षाच्या अखेरीस आणि जानेवारी 2024 पर्यंत जम्मू आणि श्रीनगर मार्गावर धावण्यास सुरुवात होईल. रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी रविवारी ही घोषणा केली. ते म्हणाले की, “उधमपूर-श्रीनगर-बारामुल्ला रेल्वे लिंक प्रकल्प (USBRL) तयार झाल्यानंतर वंदे भारत मेट्रो ट्रेन धावण्यास सुरुवात होईल.” रेल्वे ट्रॅकवर धावणाऱ्या ट्रॉलीमध्ये बसून त्यांनी चिनाब नदीवरील जगातील सर्वात उंच रेल्वे पूलाची पाहणी केली.
अश्विनी वैष्णव म्हणाले की, “काश्मीर खोऱ्यातील बडगाम येथे वंदे भारत एक्सप्रेस ट्रेनच्या देखभालीची व्यवस्था केली जाईल. या रेल्वे लिंकचे काम पूर्ण होताच या ट्रॅकवरून वंदे भारत ट्रेन धावण्यास सुरुवात होईल.” रेल्वेमंत्री म्हणाले की, “उधमपूर-श्रीनगर-बारामुल्ला रेल्वे पूर्ण झाल्यानंतर जम्मू-श्रीनगर दरम्यानच्या प्रवासाची वेळ 3.30 तासांनी कमी होईल. ते म्हणाले की वंदे मेट्रो ट्रेन देखील केंद्रशासित प्रदेशातील दोन शहरांदरम्यान धावेल. सकाळी जम्मू ते श्रीनगर आणि संध्याकाळी श्रीनगर ते जम्मू या ट्रेन्स धावतील.”
हे ही वाचा: शिवोक-रंगपो रेल्वे प्रकल्प
Chenab Rail Bridge: आयफेल टॉवरपेक्षा उंच चिनाब आर्क ब्रिज
चिनाब आर्क ब्रिजची उंची पॅरिसमधील आयफेल टॉवरपेक्षा 35 मीटर जास्त आहे. कमान पूल 1400 कोटी रुपये खर्चून बांधण्यात आला आहे. पूलाची उंची 359 मीटर (1178 फूट) आणि त्याची लांबी 1315 मीटर आहे. जगातील नामवंत अभियंतेही चिनाब नदीवर बांधलेल्या या रेल्वे पूलाचे कौतुक करत आहेत आणि अनेक जण याला चमत्कार म्हणत आहेत. हा पूल जम्मू शहरापासून सुमारे 120 किलोमीटर अंतरावर बांधला जात आहे. ज्याचे काम जवळपास पूर्ण झाले आहे. हा पूल बनवण्यासाठी सुमारे दोन लाख बोल्ट वापरण्यात आले आहेत.
जम्मू-श्रीनगर रेल्वे कनेक्टिव्हिटी डिसेंबर 2023 किंवा जानेवारी 2024 पर्यंत पूर्ण करण्याचे रेल्वेचे लक्ष्य आहे. या पूलावर रेल्वे ट्रॅक टाकण्यात आला असून त्याची ट्रायलही झाली. या पूलाचे सर्वात मोठे वैशिष्टय़ म्हणजे कोणताही दहशतवादी हल्ला लक्षात घेऊन हा पूल बांधण्यात आला आहे. हा पूल ब्लास्ट प्रूफ बनवण्यात आला असून त्यासाठी डीआरडीओकडून सल्ला घेण्यात आला आहे. एवढेच नव्हे तर या पूलावर भूकंपाचा तीव्र धक्काही कुचकामी ठरणार आहे. डोंगराळ भागात बांधलेल्या रेल्वे ट्रॅक आणि इतर पायाभूत सुविधांच्या देखभालीबाबत जम्मूमध्ये रेल्वे कर्मचाऱ्यांसाठी एक विशेष प्रशिक्षण अकादमी स्थापन केली जाईल. चिनाबवर बांधण्यात आलेल्या सर्वात उंच पूलावर रेल्वे रुळ टाकण्याचे काम पूर्ण झाले असून आता विद्युतीकरणाचे काम सुरू होणार आहे.
पूलाचा फायदा लष्कराला होणार
हा रेल्वे ट्रॅक तयार झाल्यानंतर सीमेवर तैनात असलेल्या भारतीय लष्कराला या ट्रॅकच्या मदतीने खूप आराम मिळणार आहे. त्याचबरोबर लष्कराची रसदही त्यांच्यापर्यंत सहज पोहोचू शकणार आहे. या ट्रॅकच्या मदतीने काश्मीर खोरे, सियाचीन ग्लेशियर आणि लडाखपर्यंत पोहोचणे पूर्वीपेक्षा सोपे होणार आहे. जम्मू-काश्मीर दरम्यान बांधलेला हा पूल रियासी आणि बक्कलच्या दोन्ही बाजूंना जोडतो. हा पूल दरीत वाहणाऱ्या सोसाट्याच्या वाऱ्याचाही तग धरण्यास सक्षम असेल. तसेच ते 266 किलोमीटर प्रति तास वेगाने वारे सहन करण्यास सक्षम आहे.
हा पूल 120 वर्षे उभा राहणार आहे
दहशतवादी हल्ल्यांचा पुरावा बनवलेला हा पूल इतका मजबूत आहे की यावरून गाड्या सुसाट वेगाने जाऊ शकतात. त्यावरून ट्रेन 100 किमी वेगाने जाऊ शकते असे सांगण्यात येत आहे. अधिकार्यांकडून मिळालेल्या माहितीनुसार, या पूलावर 17 खांब करण्यात आले असून सुमारे 28,660 मेट्रिक स्टीलचा वापर करण्यात आला आहे. हा पूल सलाल-ए आणि दुगा स्थानकांदरम्यान बांधण्यात आला आहे.
ट्रॅक टाकण्याचे काम पूर्ण
डोंगराळ भागात बांधलेल्या रेल्वे ट्रॅक आणि इतर पायाभूत सुविधांच्या देखभालीबाबत, रेल्वेमंत्र्यांनी सांगितले की, रेल्वे कर्मचाऱ्यांसाठी जम्मूमध्ये एक विशेष प्रशिक्षण अकादमी स्थापन केली जाईल. चिनाबवर बांधण्यात आलेल्या सर्वात उंच पूलाबाबत ते म्हणाले की, रेल्वे रुळ टाकण्याचे काम पूर्ण झाले असून आता विद्युतीकरणाचे काम सुरू होणार आहे. कमान पूल आयफेल टॉवरपेक्षा 35 मीटर उंच आहे, ते म्हणाले, “जम्मू-श्रीनगर रेल्वे कनेक्टिव्हिटी डिसेंबर 2023 किंवा जानेवारी 2024 पर्यंत पूर्ण करण्याचे लक्ष्य आहे.” 28000 मेट्रिक टन स्टीलचा वापर करण्यात आला आहे. आर्क ब्रिजची उंची पॅरिसमधील आयफेल टॉवरपेक्षा 35 मीटर जास्त आहे. कमान पूल 1400 कोटी रुपये खर्चून बांधण्यात आला आहे. पूलाची उंची 359 मीटर (1178 फूट) आणि त्याची लांबी 1315 मीटर आहे.