ISRO PSLV Nano Satellite: भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) ने शनिवारी 26 नोव्हेंबर २०२२ रोजी पोलर सॅटेलाइट लॉन्च व्हेईकल (PSLV) वरून ओशनसॅट-3 उपग्रह प्रक्षेपित केला. इस्रोने तामिळनाडूतील श्रीहरिकोटा येथील सतीश धवन अंतराळ केंद्रात PSLV-C54 रॉकेटचे प्रक्षेपण केले. यासोबतच PSLV-C54 रॉकेटद्वारे इतर आठ नॅनो उपग्रह अवकाशात पाठवण्यात आले. भारताने महासागरांचा वैज्ञानिक अभ्यास आणि चक्रीवादळांचे निरीक्षण करण्यासाठी तिसरी पिढी OceanSat लाँच केली.
इस्रोने PSLV C54/EOS06 लाँच केले, ज्याला Oceansat-3 असेही म्हणतात. यासोबतच आंध्र प्रदेशातील श्रीहरिकोटा येथील सतीश धवन अंतराळ केंद्रातून 8 नॅनो उपग्रहांचे प्रक्षेपण करण्यात आले. शनिवारी सकाळी 11.46 वाजता श्रीहरिकोटा येथून या मोहिमेचे प्रक्षेपण करण्यात आले. OceanSat सीरीज चे उपग्रह हे समुद्रशास्त्रीय आणि वातावरणीय अभ्यासासाठी समर्पित पृथ्वी निरीक्षण उपग्रह (अर्थ ऑब्जर्वेशन सॅटेलाईट) आहेत. याशिवाय हा उपग्रह सागरी हवामानाचा अंदाज वर्तविण्यास सक्षम आहे, ज्यामुळे देश कोणत्याही चक्रीवादळासाठी आधीच तयार असेल.
हे ही वाचा: भारतात बुलेट ट्रेन कधी सुरु होणार? रेल्वेमंत्र्यांनी सांगितली तारीख
इस्रोच्या शास्त्रज्ञांनी हाती घेतलेली सर्वात मोठी मोहीम
भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था PSLV-C54/EOS-06 मिशन ओशनसॅट-3 आणि आठ नॅनो उपग्रहांसह प्रक्षेपित केले आहेत ज्यात भूतानचा एक उपग्रह आज श्रीहरिकोटा स्पेसपोर्टवरून प्रक्षेपित केला गेला. त्याचे प्रक्षेपण सकाळी 11.56 वाजता (rpt 11.56 am) करण्यात आल्याचे राष्ट्रीय अंतराळ संस्थेने सांगितले.
या रॉकेटवरून EOS-06 (Oceansat-3) आणि इतर आठ नॅनो उपग्रह नेले गेले. भूतानसॅट, पिक्सेलचा ‘आनंद’, ध्रुव स्पेसमधील दोन थायबोल्ट दोन आणि स्पेसफ्लाइट यूएसएचे चार अॅस्ट्रोकास्ट अशी या उपग्रहांची नावे आहेत.
संपूर्ण मोहीम सुमारे 8,200 सेकंद (2 तास 20 मीटर) चालेल. ही मोहीम इस्रोच्या शास्त्रज्ञांनी हाती घेतलेल्या प्रदीर्घ मोहिमांपैकी एक आहे. या दरम्यान, प्राथमिक उपग्रह आणि नॅनो उपग्रह दोन वेगवेगळ्या सोलर सिंक्रोनस पोलर ऑर्बिट (SSPO) मध्ये प्रक्षेपित केले जातील. सूत्रांनी सांगितले की रॉकेटचा प्राथमिक पेलोड ओशनसॅट आहे जो ऑर्बिट-1 मध्ये विभक्त केला जाईल. त्याचबरोबर इतर आठ नॅनो उपग्रह वेगवेगळ्या कक्षेत ठेवण्यात येणार आहेत.
भारतातून PSLV चे 24 वे उड्डाण
भारतातून PSLV चे हे 24 वे उड्डाण असेल आणि 2022 मध्ये वाहनाचे पाचवे आणि अंतिम प्रक्षेपण असेल. ४४.४ मीटर उंचीच्या रॉकेटचा हा PSLV-XL प्रकार आहे, ज्यामध्ये ३२१ टन लिफ्ट ऑफ मास म्हणजेच रॉकेट, बूस्टर, प्रोपेलेंट, उपग्रह आणि उपकरणे वाहून नेण्याची क्षमता आहे.
रॉकेट उपग्रहाला दोन कक्षेत घेऊन जाईल
रॉकेटचे हे 24 वे उड्डाण आहे. यामध्ये रॉकेट उपग्रहाला दोन कक्षेत घेऊन जाईल. प्रक्षेपणाच्या 20 मिनिटांनंतर, ओशन-सॅट पृथ्वीपासून 742 किमी उंचीवर सोडले जाईल. यानंतर रॉकेट पृथ्वीच्या दिशेने आणले जाईल आणि उर्वरित उपग्रह 516 ते 528 किमी उंचीवर सोडले जातील.
PSLV-C54 मधील उपग्रहांची थोडक्यात माहिती अशी आहे :
भारत-भूतान सॅट
भूतानसाठी इस्रो नॅनो सॅटेलाइट-2 (INS-2B) अंतराळयान INS-2 बससह कॉन्फिगर केले आहे. INS-2B मध्ये NanoMx आणि APRS-Digipeater असे दोन पेलोड असतील. NanoMx हे स्पेस अॅप्लिकेशन सेंटर (SAC) द्वारे विकसित केलेले मल्टीस्पेक्ट्रल ऑप्टिकल इमेजिंग पेलोड आहे. APRS-Digipeater पेलोड DITTBhutan आणि URSC यांनी संयुक्तपणे विकसित केले आहे.
आनंद
स्पेसटेक स्टार्टअप पिक्सेलने आपला तिसरा हायपरस्पेक्ट्रल उपग्रह – आनंद – पोलर सॅटेलाइट लॉन्च व्हेईकल (PSLV) वर प्रक्षेपित केला आहे.
आनंद हा एक हायपरस्पेक्ट्रल सूक्ष्म उपग्रह आहे ज्याचे वजन 15 किलो पेक्षा कमी आहे परंतु 150 पेक्षा जास्त वेव्हलेन्थ आहे ज्यामुळे 10 पेक्षा जास्त तरंगलांबी नसलेल्या आजच्या नॉन-हायपरस्पेक्ट्रल उपग्रहांपेक्षा अधिक तपशीलवार पृथ्वीची प्रतिमा कॅप्चर करण्यास सक्षम करेल. उपग्रहावरील प्रतिमांचा वापर कीटकांचा प्रादुर्भाव शोधण्यासाठी, जंगलातील आगीचा नकाशा, मातीचा ताण आणि तेलाच्या फोडी ओळखण्यासाठी केला जाऊ शकतो, असे Pixxel ने सोमवारी दिलेल्या निवेदनात म्हटले आहे.
आनंद नॅनो उपग्रह हा लो अर्थ ऑर्बिटमधील सूक्ष्म उपग्रह वापरून पृथ्वी निरीक्षणासाठी सूक्ष्म पृथ्वी-निरीक्षण कॅमेऱ्याची क्षमता आणि व्यावसायिक अनुप्रयोग प्रदर्शित करण्यासाठी तंत्रज्ञान प्रात्यक्षिक आहे.
हा एक तीन-अक्षांचा स्थिर उपग्रह आहे ज्यामध्ये सॅटबस, टेलीमेट्री, टेलि-कमांड, इलेक्ट्रिकल पॉवर सिस्टम, अॅटिट्यूड डिटरमिनेशन अँड कंट्रोल सिस्टीम (ADCS), ऑन-बोर्ड कॉम्प्युटर इत्यादी सर्व उपप्रणाली आणि पेलोड युनिट समाविष्ट आहे.
Astrocast (4 संख्या)
Astrocast, 3U अंतराळयान हे इंटरनेटसाठी तंत्रज्ञान प्रात्यक्षिक उपग्रह आहे. पेलोड म्हणून गोष्टी (IoT). तेथे 4 नग आहेत. या मोहिमेतील अॅस्ट्रोकास्ट उपग्रहांचा. या स्पेसक्राफ्ट आयएसआयएसस्पेस क्वाडपॅक डिस्पेंसरमध्ये ठेवलेले आहेत. डिस्पेंसर उपग्रहाचे दूषित होण्यापासून संरक्षण करतो.
थायबोल्ट (2 नग)
थायबोल्ट ही 0.5U अंतराळयान बस आहे ज्यामध्ये एकापेक्षा जास्त वापरकर्त्यांसाठी वेगवान तंत्रज्ञान प्रात्यक्षिक आणि तारामंडल विकास सक्षम करण्यासाठी संप्रेषण पेलोड समाविष्ट आहे. हे हौशी वारंवारता बँडमधील अधिकृत वापरकर्त्यांसाठी स्टोअर-आणि-फॉरवर्ड कार्यक्षमता देखील प्रदर्शित करते. ध्रुव स्पेस ऑर्बिटल डिप्लॉयरचा वापर करून उपग्रह किमान 1 वर्षाच्या कालावधीसाठी विशिष्ट मिशन ऑपरेशन्स करण्यासाठी तैनात केले जातील.